De onderstaande inhoud hoort bij het bovengenoemde hoofdstuk uit het Handboek Podcast maken
Opdracht(en) bij dit hoofdstuk
Stilte-poster (Niet storen poster voor op de deur)
Mensen vragen me wel eens: wat vind jij goede interviewers? Hier tref je een rijtje:
- Iemand waar de spanning en intensiteit altijd voelbaar was, was Ischa Meijer. Zijn radiowerk staat online.
- Nog iemand die het podcasttijdperk niet meemaakte maar voor wie het medium perfect geschikt zou zijn is Theo van Gogh. In zijn tv-programma Een prettig gesprek ging het er aan toe zoals in een puntige videopodcast. Interessant is dat je in deze video's de nonverbale signalen erbij kado krijgt.
- De liefde van nu (Volkskrant podcast)
- Podcast ui van Basti Baroncini
- De Grote Vriendelijke Podcast voor liefhebbers van kinder- en jeugdliteratuur, met interviews met schrijvers en illustratoren.
- Dit is goed met interviewer Janine Abbing
- Met Groenteman in de kast
- De Goed Nieuws Show met Margot Hamel
Soorten vragen
Hieronder zijn verschillende soorten vragen die je kunt stellen, afhankelijk van het doel van je interview.
Open vragen
- Doel: Moedig de gast aan om uitgebreid te antwoorden en persoonlijke inzichten te delen.
- Voorbeelden:
- "Kun je me vertellen hoe je bij dit idee bent gekomen?"
- "Wat inspireerde je om dit project te starten?"
- "Hoe was dat voor jou, persoonlijk?"
Verdiepende vragen
- Doel: Dieper ingaan op een eerder gegeven antwoord om meer details te achterhalen.
- Voorbeelden:
- "Kun je dat verder toelichten?"
- "Wat bedoel je precies met...?"
- "Hoe zag dat proces er precies uit?"
Specifieke vragen
- Doel: Vraag naar specifieke details of voorbeelden om een duidelijker beeld te krijgen.
- Voorbeelden
- "Kun je een concreet voorbeeld geven van een situatie waarin dat gebeurde?"
- "Wat waren de grootste uitdagingen die je tegenkwam?"
- "Wie waren betrokken bij die beslissing?"
Kritische vragen
- Doel: Test de ideeën of beweringen van de gast en daag hen uit om hun standpunten te verdedigen.
- Voorbeelden:
- "Sommigen zeggen dat dit project te riskant is, wat is jouw reactie daarop?"
- "Hoe reageer je op de kritiek dat...?"
- "Wat zou je zeggen tegen mensen die denken dat dit niet haalbaar is?"
Hypothetische vragen
- Doel: Onderzoek hoe de gast zou handelen of denken in een bepaalde (mogelijke) situatie.
- Voorbeelden:
- "Stel dat je de kans had om het opnieuw te doen, wat zou je anders doen?"
- "Wat als je niet die steun had gekregen, denk je dat je nog steeds succesvol zou zijn?"
- "Hoe zou je reageren als dit morgen zou veranderen?"
Reflectieve vragen
- Doel: Moedig de gast aan om na te denken over hun ervaringen, keuzes, of de impact van hun werk.
- Voorbeelden
- "Hoe heeft deze ervaring je persoonlijk veranderd?"
- "Als je terugkijkt op dit proces, wat zie je dan als je grootste les?"
- "Wat betekent succes voor jou, gezien deze prestatie?"
Vergelijkende vragen
- Doel: Onderzoek de verschillen of overeenkomsten tussen twee ideeën, gebeurtenissen, of ervaringen.
- Voorbeelden:
- "Hoe verschilde je aanpak dit keer in vergelijking met je vorige project?"
- "Wat was het grootste verschil tussen werken in deze industrie en de vorige waarin je actief was?"
- "Hoe vergelijkt deze ervaring zich met die van eerdere uitdagingen die je hebt meegemaakt?"
Toekomstgerichte vragen
- Doel: Onderzoek de plannen, verwachtingen, of visies van de gast voor de toekomst.
- Voorbeelden:
- "Wat zijn je plannen voor de komende vijf jaar?"
- "Hoe zie je de toekomst van je vakgebied?"
- "Wat hoop je te bereiken met dit initiatief?"
Persoonlijke vragen
- Doel: Krijg een inkijkje in de persoonlijke drijfveren, emoties, en achtergronden van de gast.
- Voorbeelden:
- "Wat motiveert jou om dit werk te doen?"
- "Welke persoonlijke waarden spelen een rol in je beslissingen?"
- "Hoe ga je om met de druk die dit werk met zich meebrengt?"
Afsluitende vragen
- Doel: Rond het interview af met een samenvatting, laatste inzichten, of een open einde.
- Voorbeelden:
- "Is er nog iets dat je wilt toevoegen dat we nog niet hebben besproken?"
- "Wat zou je de luisteraars willen meegeven?"
- "Wat is het belangrijkste dat je hoopt dat mensen uit dit gesprek halen?"
Gesloten vragen kunnen ook nuttig zijn in een interview, vooral wanneer je specifieke informatie wilt verkrijgen, een uitspraak wilt bevestigen, of een gesprek wilt sturen. Hier is een overzicht van verschillende soorten gesloten vragen, hoe ze gebruikt kunnen worden, en voorbeelden:
Ja/Nee-vragen
- Doel: Vraag om een bevestiging of ontkenning van een feit of stelling. Deze vragen zijn handig om snel duidelijke antwoorden te krijgen.
- Voorbeelden:
- "Heb je eerder met dit probleem te maken gehad?"
- "Is dit project succesvol afgerond?"
- "Was je tevreden met de uitkomst?"
- Tip: Volg ja/nee-vragen vaak op met een open vraag om het gesprek verder te verdiepen. Bijvoorbeeld: "Waarom was je tevreden met de uitkomst?"
Keuzevragen
- Doel: Geef de gast een beperkte set opties om uit te kiezen, wat kan helpen bij het sturen van het gesprek of het verduidelijken van standpunten.
- Voorbeelden:
- "Vond je het moeilijker om aan het begin of aan het eind van het project te werken?"
- "Werk je liever alleen of in een team?"
- "Welke van deze twee opties zou je kiezen, en waarom?"
- Tip: Voeg na het antwoord een verdiepende vraag toe om te begrijpen waarom de keuze is gemaakt.
Feitelijke vragen
- Doel: Verkrijg specifieke, feitelijke informatie die weinig ruimte laat voor interpretatie.
- Voorbeelden:
- "In welk jaar ben je begonnen met dit werk?"
- "Hoeveel mensen waren er betrokken bij dit project?"
- "Heb je ooit een vergelijkbare situatie meegemaakt?"
- Tip: Feitelijke vragen kunnen het beste worden afgewisseld met open vragen om een gesprek niet te staccato te maken.
Bevestigingsvragen
- Doel: Gebruik deze vragen om eerdere informatie te bevestigen of te controleren of je een punt goed hebt begrepen.
- Voorbeelden:
- "Dus je zegt dat dit de eerste keer was dat je zoiets hebt gedaan, klopt dat?"
- "Is het juist dat je toen besloot om van richting te veranderen?"
- "Betekent dit dat je het niet eens bent met de beslissing van het bestuur?"
- Tip: Deze vragen helpen om duidelijkheid te krijgen en verwarring te voorkomen, vooral bij complexe onderwerpen.
Rangschikkingsvragen
- Doel: Vraag de gast om keuzes te rangschikken of prioriteiten aan te geven.
- Voorbeelden:
- "Als je deze drie uitdagingen zou moeten rangschikken, welke zou je dan bovenaan zetten?"
- "Wat is volgens jou het belangrijkste element van het project, snelheid of nauwkeurigheid?"
- "Zou je deze factor als belangrijker beschouwen dan de andere?"
- Tip: Rangschikkingsvragen kunnen leiden tot interessante inzichten in hoe de gast prioriteiten stelt of beslissingen neemt.
Polarisatievragen
- Doel: Forceer de gast om een duidelijke positie in te nemen over een controversieel of tweeslachtig onderwerp.
- Voorbeelden:
- "Ben je voor of tegen het gebruik van AI in journalistiek?"
- "Zou je zeggen dat dit beleid meer kwaad dan goed heeft gedaan?"
- "Is dit meer een kwestie van principe dan van pragmatisme?"
- Tip: Wees voorzichtig met het gebruik van deze vragen, aangezien ze een gesprek soms te veel kunnen versimpelen of polariserend kunnen werken.
Controlevragen
- Doel: Check of de gast bepaalde kennis of informatie bezit die relevant is voor het onderwerp van discussie.
- Voorbeelden:
- "Weet je of deze wet al is aangenomen?"
- "Heb je de laatste cijfers over dit onderwerp gezien?"
- "Ken je de achtergronden van deze situatie?"
- Tip: Deze vragen zijn vooral nuttig in interviews met experts of als voorbereiding op een dieper gesprek.
Samenvattingsvragen
- Doel: Bevestig wat er besproken is en zorg ervoor dat je dezelfde conclusie trekt.
- Voorbeelden:
- "Dus, om samen te vatten, je belangrijkste punt is dat transparantie cruciaal is, klopt dat?"
- "Samengevat: je zou zeggen dat teamwork hier de sleutel tot succes was, juist?"
- "Kan ik het zo begrijpen dat je hier vooral waarde hecht aan innovatie?"
- Tip: Gebruik samenvattingsvragen aan het einde van een onderwerp of gespreksonderdeel om een nette afronding te maken en eventuele misverstanden te corrigeren.
Hoewel gesloten vragen minder ruimte bieden voor uitgebreide antwoorden, zijn ze essentieel voor het structureren van het gesprek en het verkrijgen van specifieke informatie. Ze kunnen zeer effectief zijn in combinatie met open vragen, waarmee je zowel de feiten duidelijk krijgt als de mogelijkheid biedt voor verdere verdieping.
De bovenstaande inhoud over vragen kwam mede tot stand dankzij AI.
Hoe je voor te bereiden op het interviewen
Een interessant filmpje hieronder.
